DRENTSE PLAATSNAAMBORDEN
Tekst: Ingrid Gelton
In de vorige editie van de Jaknikker en op de website van Dorpsbelangen en de sociale mediakanalen heb je de oproep kunnen lezen om mee te denken over de Drentse naamgeving voor Schoonebeek. We ontvangen veel reacties, sommige met een toelichting erbij:
- Als ik het mij goed uit mijn jeugd herinner werd vroeger in het huis van mijn oma Schoonebeek uitgesproken als ‘Sconbuk’, zoals Schoonebeek op z’n Drents ook wel genoemd wordt in ‘encyclopedie-Drenthe/Schoonebeek’ op de website van “Geheugen van Drenthe”.
- Mijn moeder was een geboren Schoonebeekse. Zij zei altijd ‘Schonbek’ als ze het over Schoonebeek had.
- Als geboren en getogen Schoonebeker is ‘Schonbek’ de juiste optie.
- De middeleeuwse spelling is Sconebeke, de juiste is Schonebeek. Van vroeger met Duitse invloed Schőnebeek.
Van Bert Finke, die veel onderzoek heeft gedaan naar de historie van Schoonebeek, ontvingen we een nóg uitgebreider schrijven. Een samenvatting:
Schoonebeeker dialect
Bert Finke vertelde ons dat er binnen het Drents diverse dialecten bestaan, het oorspronkelijke Schoonebeekse dialect maakt onderdeel uit van het Gelders-Overijsselse dialect.
In 1968 werd door een onderzoeksinstituut een gesprek gevoerd met drie Schoonebekers om het Schoonebeker dialect op band vast te leggen. Twee van hen (geb. 1897 en 1902) spraken nog het oude Schoonebeker dialect, waarin Schoonebeek werd uitgesproken als Schonbuk. Na WOII verdween het Schoonebeker dialect en inmiddels is het een dialect dat niet meer gesproken wordt. Zoals de spreker in 1968 zei: ‘Die echte ōōle Schònbukker oetdrukking’n die verdwient.‘
Het gaat er dus bij de vraag naar de Drentse naam voor Schoonebeek volgens Bert Finke om vanuit welk standpunt je het bekijkt:
- de historisch gebruikte naam voor Schoonebeek in het eigen dialect (dat echter niet meer gesproken wordt): Schonbuk
- de huidige gebruikte naam in het lokale dialect: Schoonebeek (ofwel hetzelfde)
- de huidige gebruikte naam in het Zuidoost-Drentse dialect: Schoonebeek (ofwel hetzelfde)
Wat vinden de Schoonebekers?
In de reacties in de email wordt Schonbek veruit het meest genoemd, daarna Sconbuk. Verder komen voorbij Schonebek, Schonebeek, Schoonbeek, Skoonebeek en Sconebeke. Laat horen wat jij ervan vindt en stuur jouw voorkeursnaam naar secretariaat@dbschoonebeek.nl.
