Update NAM maart 2021 – De Jaknikkers van Schoonebeek

Als bedrijf zijn we er enorm trots op dat het nieuwe Schoonebeker magazine de naam ‘De Jaknikker’ draagt. We nemen u in dit artikel mee terug in de tijd naar het verhaal van ‘onze’ jaknikker die tussen 1945 en 1996 heel veel op en neer geknikt heeft in Schoonebeek en omstreken. Ze pompten de olie op die op een diepte van 800 tot 900 meter in de Bentheimer zandsteenformatie ontdekt was. In totaal hebben in het olieveld Schoonebeek ruim driehonderd jaknikkers gestaan van het Nederlandse merk Thomassen.

1930
In de jaren dertig doet de Bataafse Petroleum Maatschappij (BPM) onderzoek naar de mogelijke aanwezigheid van olie en gas in Drenthe.

1943
Het onderzoek naar olie heeft door de oorlog een tijd stilgelegen en wordt in 1943 weer opgepakt. De BPM heeft echter vanwege de oorlog geen haast om de aangetoonde olie te gaan produceren. In september start exploratieboring Coevorden-3, later omgedoopt tot Schoonebeek-3. Schoonebeek-3 zal van historische betekenis blijken te zijn.

1946
De eerste Schoonebeek-olie wordt met tankauto’s naar treinstation Coevorden vervoerd en van daaruit naar Shell Pernis. Om het vervoer van olie te versnellen wordt tussen Nieuw-Amsterdam en Schoonebeek een nieuw spoortraject aangelegd.

1947
Voor de verdere ontwikkeling van het olieveld Schoonebeek wordt op 19 september 1947 de Nederlandse Aardolie Maatschappij opgericht. De gemiddelde dagproductie is 900 kubieke meter per dag, wat neerkomt op 15 procent van de totale behoefte aan motorbrandstof in Nederland te dekken.

1948
De concessie ‘Schoonebeek’ wordt verleend. De totale oppervlakte bedraagt 15.000 hectare. In de zomer wordt voor het eerst een dagproductie van vier cijfers gemeten: boven de 1000 kubieke meter. Coevorden-West 2, aan de Schuine Dijk in Steenwijksmoer, levert het eerste Nederlandse gas.

1951
De olieproductie blijft stijgen.

1957
Om de olieproductie goed op gang te krijgen, wordt een begin gemaakt met de injectie van heet water. Op 31 december telt Schoonebeek 288 olieproducenten die gezamenlijk goed zijn voor een productie van 3926 kubieke meter op deze oudejaarsdag. Een topjaar.

1960
De olie in het olieveld Schoonebeek is dik en stroperig. Met verschillende technieken wordt getracht de stroperige olie op een economische wijze te winnen.

1966
Bij NAM neemt de olieproductie langzaam maar zeker af.

In 1973 treft een oliecrisis Nederland en de autoloze zondag wordt ingevoerd.

1976
Schoonebeek komt door ‘de spuiter’ onder een laagje olie te zitten. Alles wordt schoongemaakt en NAM keert schadevergoeding uit.

1987
Omdat productie niet langer rendabel is, wordt een groot deel van het olieveld Schoonebeek gesloten. Op 24 december 1996 schakelt NAM de laatste jaknikker uit.

2004
NAM onderzoekt of herstart van de olieproductie in Schoonebeek mogelijk is. In 2011 stroomt de olie opnieuw.

2020
Enkele NAM-medewerkers krijgen de jaknikker die als monumentale herinnering aan de oliewinning al jaren op het plein van winkelcentrum De Pallert staat, weer aan de praat. De oude pompinstallatie knikt het winkelend publiek vriendelijk toe.

HOOGRENDEMENTSPOMPEN
Vandaag de dag halen we de olie met hoogrendementspompen naar boven. Deze pompen werken als een omgekeerde fietspomp. Ze zuigen als het ware door de putten de olie uit de bodem. HR-pompen halen per slag vier keer meer olie naar boven dan de jaknikkers vroeger.

Geplaatst in NAM