Het was zaterdag 21 augustus maar wat gezellig in en rond basisschool De Oliebron. De zestien broers en zussen Bouwers kwamen bij elkaar om hun gezamenlijke duizendste (!) verjaardag te vieren. Het mooie is, dat uit dit grote gezin alle kinderen nog in leven zijn. Een feestje waard dus!
De locatie was niet voor niets gekozen: alle broers en zussen gingen er naar school en ook vader Frans was er leerling. Het werd een uitermate gezellige dag, waarop het prachtig weer was om buiten te zijn, te genieten van koffie met gebak en lunch, een fotopuzzeltocht te doen en de dag af te sluiten met een koud en warm buffet.
Frans (72), Geke (71), Albert (70), Egbert (69), Anna (67), Hennie (66), Lucas (65), Hans (64), Ria (63), Ineke (61), Lammert (60), Harrie (59), Ada (57), Ger (54), Ciska (53) en Ernst Jan (49).
Het gezin woonde een tijd aan de Europaweg, maar alleen de jongste, Ernst-Jan (nu 49), is daar geboren. De oudste telg is Frans (72). Vader Frans (hij werkte bij de waterleiding) en moeder Lutina startten hun gezin aan de Kanaalweg, verhuisden daarna naar het Spanjaardspad om vervolgens neer te strijken aan de Europaweg. Frans Bouwers overleed in 1985 op 64-jarige leeftijd, Lutina Bouwers-Jagt overleed in 1988 op 63-jarige leeftijd. Dat zorgde ervoor, dat Ernst Jan, hij was toen 16, naar een pleeggezin moest. Hij kwam terecht bij de familie Streutker aan de Europaweg. “De band is nog steeds heel goed”, aldus Ernst Jan.
“Aan het Spanjaardspad hadden we dubbele stapelbedden. We sliepen met zes meiden op een kamer. Toen we naar de Europaweg gingen, waren de oudste kinderen al uitgevlogen”, vertelt Ineke. Ria was 17 toen zij uit huis ging: “Ik vond het wel heel prettig om een eigen plekje te hebben, maar ik vond het ook fijn om naar huis te gaan.”
In de gereformeerde kerk was een hele bank gereserveerd voor het gezin. Tijdens het afwassen werden de psalmen ingestudeerd. De zondagochtend was het enige moment, dat het gezin gezamenlijk kon ontbijten voor de gang naar de kerk.
Voelsprieten
“Voor ons”, aldus Hans, “was een groot gezin heel normaal. We hadden als kinderen best veel verantwoording, maar we hebben dat nooit als vervelend ervaren.” Ernst Jan spon garen bij zoveel broers en zussen. “Voor de kermis kregen de kinderen 5 gulden. Diverse broers en zussen deden er wat geld bij. Zo ging Ernst Jan soms met 30 gulden naar de kermis”, lacht Hans. Hectisch was het zeker, maar er kon altijd nog wel een vriend of vriendin aanschuiven bij het eten. “Natuurlijk was er wel eens wat, maar het werd altijd uitgepraat. Ma had voelsprieten, ze was een heel goede manager.”
Vakantie
Ria vertelt, dat het wel heel rustig in de straat was als het gezin Bouwers op vakantie ging. “We gingen op de fiets naar Exloo, heel bijzonder om in die tijd twee weken op vakantie te gaan. Oom Harm, een broer van onze moeder, laadde alle kleding en boodschappen in zijn bestelbus en bracht dat naar Exloo.
Zij gaan nu nog eenmaal per drie jaar op kamp en eenmaal per drie maanden worden de verjaardagen gevierd.
Nooit tekort
De kinderen kwamen nooit tekort. “Pa schilde elke avond de aardappelen”, aldus een van de kinderen. “Er was altijd vlees en groente.” Hans moest een keer groente naar de buurman brengen. “Ik mopperde dat ik dat niet nodig vond. Mijn moeder vroeg toen of niet genoeg had gehad.”
“Als we werkten, moesten we wel kostgeld betalen. We hadden bovendien allemaal, behalve Ernst Jan, een krantenwijk. Het geld ging op de grote hoop.” Ernst Jan verdedigt zich: “Maar ik heb wel bonen geplukt.”
Regels
De kinderen moesten om half zes aan tafel zitten voor het avondeten. “Was je vijf minuten later, dan moest je zonder eten naar boven. Maar er was altijd wel iemand die je nog wat bracht”, zo vertellen de kinderen, elkaar aanvullend.
Tijdens het voetballen sneuvelden heel wat ruiten. “Ma zei dan ‘Pak je spaarpot maar en ga naar Doevendans’.” Op een dag was hun vader zo boos was dat zij allemaal met blote voeten in de sneeuw moesten staan. “Ma kon er enorm om lachen.” En als iemand teveel gedronken had tijdens een avondje stappen? “Dan bracht ma hem of haar de volgende ochtend een flesje bier als verrassing.”
De nazaten hielden hun gezinnen wat bescheidener. Het grootste gezin telt vier kinderen. Hans: “Onze moeder zei altijd: ik ben gek met alle zestien kinderen, maar begin er nooit aan.” De familie telt nu inclusief de zestien broers en zussen, kleinkinderen en achterkleinkinderen 120 personen. De meeste broers en zussen wonen in Schoonebeek en omgeving. Uitschieters zijn Lexmond, Culemborg en Heerenveen.
Foto’s: Joop Robben en Hennie Lubbers